Zorg als luxe

Vergrijzing en de gevolgen voor lands’ begroting, voor betaalbaarheid en bemensing van de zorg blijven de toon zetten. Die toon baart zorgen, meer dan de vergrijzing zelf. Dat vanwege de vergrijzing meer mensen nodig zijn in de zorg is op zich goed nieuws: door de vergrijzing is er tenminste een branche van het bedrijfsleven die in de komende decennia kan groeien. Zorg wordt – ten onrechte – niet als een ‘echte’ bedrijfstak gezien. Somberheid om niet te spreken van negativisme overheersen echter de discussie over de vergrijzing. De toon begint kenmerken te vertonen, die een aanzienlijk deel van de burgers aanslaat over islamisering. Ja, zorg voor mensen die afhankelijk zijn/worden is duur. Integratie kost ook geld. Kan Nederland het geld beter besteden? Nee.

Dit jaar geeft Nederland 12 miljard uit aan verpleging en verzorging. De meeste kosten voor de zorg worden gemaakt in het laatste jaar van het leven. Dat laatste jaar kost gemiddeld tienduizenden euro’s. We worden gelukkig steeds ouder. Maar de Nederlanders worden relatief minder oud dan burgers in omringend landen in vergelijking met enige tijd geleden. Ofwel, we gaan eerder dood dan nodig. Er zijn hooggeleerden, die dit toeschrijven aan de achteruitgang in de gezondheidszorg. Mag het wat kosten als u gezond van lijf en leden een aantal jaren langer leeft? Of is zorg een luxe?

De toon wordt – vanwege de vergrijzing – dat zorg een luxe is. Het Centraal Planbureau (CP) haalt de wet van Engel van stal om dit te onderstrepen. De wet van Engel: naarmate het besteedbaar inkomen toeneemt daalt relatief de uitgave aan voeding. Er is een grens aan wat mensen redelijkerwijze kunnen eten, al begint men in het begin van de inkomensstijging eerst meer luxe (duurdere) en soms betere voeding te kopen. Volgens het CP worden bij stijgende welvaart meer uitgaven gedaan voor luxe goederen als vakanties en – jawel – zorg!  Zorg is dus een luxe.
De bestuurder van een van de grootste medische centra in Nederland heeft een oplossing voor deze luxe. Zorg hoeft niet meer in het verzekeringspakket. De redenering: de burger weet, dat hij zorg nodig heeft als hij geboren wordt. (Terzijde, dan heeft hij al zorg nodig en die zorg is in Nederland een van de slechtste in Europa, gezien de babysterfte. Dit ligt aan de zorg, al zullen sommigen wijzen op de islamisering. Is voorkomen dat baby’s onnodig doodgaan door betere zorg een luxe?) De burger kan sparen voor de zorg die later nodig is. Een verzekering is niet nodig. Je verzekert je toch ook niet om over 10 jaar op vakantie te kunnen gaan. Ik schreef al eerder: zorg kan altijd goedkoper. Goedkoper voor de schatkist, voor de samenleving blijven de kosten gelijk. Ja, zorg is en blijft duur, voor pasgeborenen en voor stervenden.

Nederland vergrijst en mede door de vergrijzing, maar meer nog door het medisch kunnen nemen de kosten van de zorg en het aantal mensen met chronische aandoeningen toe. Dat is geen luxe, dat iswinst. Statistieken laten steevast de curve zien over kosten van de zorg gerelateerd aan leeftijd. Die curve stijgt boven de 70 jaar exponentieel. Voor een 90 jarige wordt dan gemiddeld 43.000 euro aan zorg (verzorging en verpleging) uitgegeven, voor een 10 jarige 2 euro. Dus de vergrijzing ….. Nee, het laatste jaar voor de dood. De 10 jarige die dood gaat kost ook 43.000, maar gelukkig gaan die weinig dood. Is de zorg voor een tiener met terminale verlopend carcinoom luxe? Is de zorg voor een werknemer, die vanwege werk een ziekteproces doormaakt van 3 jaar, dat veel en intensieve zorg vraagt, met fatale afloop en met een kostenpost van 100.000 euro luxe? Een voorbeeld voor iemand van 87 behoeft geen vraagteken. Dat is luxe.

Niet de vergrijzing, maar de toon van de discussie over vergrijzing, leidt van kwaad tot erger.

Author: Wim van den Heuvel

W.J.A. (Wim) van den Heuvel is born in Nuenen, the Netherlands. He is professor emeritus of the University of Groningen and of Maastricht University, the Netherlands, but still works as advisor/consultant/researcher. After Grammar School (Dutch: ‘Gymnasium’), he got his masters in Sociology and his PhD (thesis on ‘Adjustment in Nursing Homes’) at Radboud University Nijmegen. After assistant Professor at the Institute of Social Medicine, and of the Gerontology Centre, Radboud University Nijmegen (1969-1975) he was pointed as Director of the Institute of Social Oncology (Dutch Cancer Society, KWF), Amsterdam (1976 -1980). In 1979 Queen Juliana appointed him as Professor of medical sociology, University of Groningen, Faculty of Social Sciences and Faculty of Medicine. In 1989 he also became Scientific Director of the Northern Centre for Health and Research University of Groningen. In the period 2000-2005 he was working as Professor in Rehabilitation and Handicap Maastricht University, Maastricht, also acting as Director General Institute for Rehabilitation Research and as Scientific Director of Research school of Primary Health Care Research (CaRe), Maastricht University. He was visiting professor at Syracuse University USA (1975), the University of Vienna, Austria (1997) and Titu Maiorescu University, Bucharest, Romania (2008). Besides visiting professorships he made study tours to Brazil, Australia, China, Cuba, India, New-Zealand and USA. During his professorship he supervised successfully 61 PhD students. He was project leader of various international research and development projects (financed by EU or the Dutch Ministry of Foreign Affairs), including subjects like developments of primary health care, palliative care, home care for the aged, primary health care, care for specific diagnosis like cancer, rheumatoid arthritis, and spina bifida. These projects included researchers and practitioners from Belgium, Croatia, Czech Republic, France, Germany, Greece, Ireland, Italy, Norway, Poland, Romania, Slovenia, Slovakia, Sweden, Switzerland, and United Kingdom. He received various rewards, including Academy Medal University PJ Safarit, Kosice, Slovakia, Honorary member of Romania Society of Family Medicine/General Practice, Romania, Honorary member of the European Society of Health and Medical Sociology, Honorary member Academy of Medical Sciences, Romania, Academy Medal University of Groningen, The Netherlands, Officer in Royal Order Oranje Nassau, The Netherlands, Siglium University of Krakow. He chaired – and still chairs - various national and international committees all related to scientific research in health care and gerontology.

Leave a Reply

Your email address will not be published.


Required