Aan oud wordt nu veel aandacht besteed. Het lijkt op een hype en dat vraagt om een passende terminologie. Bejaarden mag al lang niet meer, oudjes is helemaal verkeerd en senioren is te. In plaats van de kwetsbare ouderen zitten nu de zelfredzame ouderen aan de keukentafel. Onderzoek en congressen gaan over vitale ouderen. Wie het over frailty heeft loopt achter.
Hoe heet oud? Eeuwling? Oude boeken over eeuwlingen met de boodschap hoe zolang mogelijk te leven komen weer uit de kast. Hoe? Door vitaal ouder te worden. Het moet en het kan als men wil. Zelfredzaam moet en kan!
Het kan door gezonde voeding, vitamine suppletie en bewegen. De beloning is er naar. Deskundigen hebben uitgerekend dat als een 70 jarige gezond eet en beweegt er 2 levensjaren te winnen zijn. Dan moet men natuurlijk niet dood gaan voor het 72ste jaar. Wanneer die 2 jaren gewonnen worden is nog niet uitgerekend, maar waarschijnlijk is dat men tenminste 102 moet worden om die 2 jaren te scoren. En zo komt men ook in het boek over eeuwlingen. Dus is het advies van deskundigen aan alle 70 jarigen: niet roken, genoeg bewegen, matig alcoholgebruik en mediterrane voeding.
Maar er is ook slecht nieuws. Slechts een klein percentage van de 70+ volgt de adviezen van deskundigen: gezond eten en bewegen in een prettige omgeving met vrienden. Dat is voor veel 70+ ook niet eenvoudig. Ze zijn vaak eenling, nog geen eeuwling, en die prettige omgeving is voor velen ver weg. Gezond eten (dus vezels, onverzadigde vetzuren, vette vis, fruit) doen oude volwassenen evenmin als jong volwassenen. Men zou het bijna vergeten: oude mensen zijn ook maar gewoon mensen (en de meesten nog geen eeuwling).
De uitdaging waar jonge en oude mensen tegenwoordig voor staan is niet meer gelukkig oud worden en zijn. Dat was vroeger zo, maar het is zo weinig dynamisch: gelukkig!?
Nee, de echte uitdaging is vitaal ouder worden en niet oud zijn! En met vitaal oud worden is goede kwaliteit van leven gegarandeerd volgens hooggeleerde ouderendeskundigen. Het is een lastige opgave, maar wie er rotsvast in gelooft ….. Een nieuwe religie met als beloning 100 jaren op de teller? Een bijkomstigheid is dat veel oude mensen in Nederland vooralsnog in een verpleeghuis eindigen, waarbij vitaliteit en kwaliteit van leven in het gedrang zijn.
Een probleem dat aan dit droeve einde voorafgaat is het verouderingsproces zelf: het verlies aan spiermassa (en dus van kracht) vanwege ouder worden (sarcopenie). Oude mensen vallen (ongemerkt) af en dat is niet altijd goed. Dat ‘afvallen’ gaat gepaard met hogere ziektekans en verlies van beweging en mobiliteit, dus met kwetsbaarheid en verlies van zelfredzaamheid. En dat is niet vitaal oud worden. Dat ‘afvallen’ is nooit volledig te voorkomen.
Maar er is naast geloof ook altijd hoop. Vroege opsporing en behandeling van (secundaire) sarcopenie kunnen de ongewenste afname van de spiermassa vertragen. Uit onderzoek lijkt krachttraining in combinatie met gezonde voeding effectief. Een bron voor vitaliteit en dus een garantie voor goede kwaliteit van leven. Hoewel? Onderzoek geeft aan dat oude mensen ongeacht hun leeftijd (60 of 85) en meer of minder vitaal 80 scoren op kwaliteit van leven. Het is weliswaar geen 100 maar toch.
Hoe voor de 100 te gaan? Val niet af vanwege ouderdom of ziekte, want dat verhoogt de sterfte kans. Beweeg en eet gezond. Dan is afvallen toegestaan, tenminste als men bewegen leuk vindt en gezond eten lekker. Het resultaat: langer leven (gewenst of niet). Zeg niet: ik leef gezond omdat ik anders ziek wordt, want dan komt de dood eerder. Dan is men een afvallige. Inderdaad het blijven geloven in vitaal oud worden is een grote uitdaging.
